
وقتی برای یک تجربه اتاق فرار آماده میشوید، گیم مستر (راهنمای بازی) چند قانون رسمی و مشخص را به شما گوشزد میکند: “به پریزهای برق دست نزنید”، “از موبایل استفاده نکنید”، “به این وسیله آسیب نزنید”. اما فراتر از این قوانین، یک سری “آداب و رسوم” یا قوانین نانوشته وجود دارد که بازیکنان حرفهای و باتجربه را از افراد مبتدی متمایز میکند.
رعایت این آداب نه تنها تجربه شما و همتیمیهایتان را لذتبخشتر میکند، بلکه نشاندهنده احترام شما به بازی، طراحان و مجریان آن است. این راهنما، چکلیست شما برای تبدیل شدن به یک بازیکن حرفهای و محبوب است.

ماجراجویی شما قبل از باز شدن در اتاق شروع میشود. رفتار شما در لابی و در حین توضیحات اولیه، تاثیر مستقیمی بر کیفیت بازی شما دارد.
این جلسه فقط برای تعریف کردن داستان نیست. تمام نکات ایمنی، قوانین اختصاصی آن اتاق و نحوه گرفتن راهنمایی (هینت) در همین چند دقیقه گفته میشود. صحبت کردن با دوستان یا کار با موبایل در این زمان، نه تنها بیاحترامی است، بلکه باعث میشود نکات کلیدی را از دست بدهید و در بازی به مشکل بخورید.
مجموعههای حرفهای، لاکرهای امنی را برای نگهداری وسایل شما در اختیارتان قرار میدهند. همراه داشتن موبایل، ساعت هوشمند یا هرگونه ابزار دیگر در بازی، مصداق تقلب است و لذت کشف و حل معما را به طور کامل از بین میبرد. به سیستم امنیتی مجموعه اعتماد کنید و با ذهنی آزاد وارد بازی شوید.
همانطور که شما دوست ندارید کسی داستان یک فیلم را برایتان تعریف کند، هرگز از تیمی که قبل از شما از اتاق خارج میشود، در مورد جزئیات و جواب معماها سوال نپرسید. این کار هیجان بازی را هم برای شما و هم برای آنها خراب میکند. اجازه دهید غافلگیری، بخشی از لذت بازی باقی بماند.

حالا که وارد اتاق شدید، با رعایت این نکات، بهترین عملکرد را از خود و تیمتان به نمایش بگذارید.
این مهمترین قانون است. معماهای اتاق فرار برای به چالش کشیدن ذهن شما طراحی شدهاند، نه زور بازوی شما. اگر دری باز نمیشود، قفلی نمیچرخد یا وسیلهای حرکت نمیکند، مطمئن باشید یک راه حل هوشمندانه و ظریف وجود دارد. اعمال زور فقط به دکور و وسایل بازی آسیب میزند و میتواند منجر به توقف بازی شما شود.
یک کلید، یک کاغذ رمز یا یک قطعه پازل پیدا کردهاید؟ عالی است! اما هرگز آن را در جیب خود نگذارید. این کار باعث سردرگمی شدید تیم و اتلاف وقت میشود. تمام سرنخها و کلیدهای پیدا شده باید در یک “میز سرنخ” مرکزی قرار بگیرند تا همه اعضا بتوانند آنها را ببینند و روی آنها همفکری کنند.
طبیعی است که بخواهید خودتان یک معما را حل کنید، اما اگر بیش از چند دقیقه روی آن گیر کردهاید، آن را رها کرده و به همتیمی خود اجازه دهید امتحان کند. یک نگاه جدید، یک دیدگاه متفاوت و یک ذهن تازه میتواند گره کار را باز کند. به یاد داشته باشید که این یک بازی انفرادی نیست، بلکه یک تمرین کار تیمی است.
فروتنی و گوش دادن به ایدههای دیگران، کلید موفقیت است. شاید شما در معماهای منطقی قوی باشید، اما دوستتان چشمهای تیزبینتری برای جستجو داشته باشد. هر فردی در تیم، مهارت خاصی دارد. شناخت این مهارتها و نقشها به شما کمک میکند تا از تمام پتانسیل تیم خود استفاده کنید.
برای حفظ ایمنی خودتان و همچنین احترام به دکور و طراحی بازی، از بالا رفتن از وسایل خودداری کنید. فرض کنید هیچ چیز در اتاق تحمل وزن شما را ندارد، مگر اینکه گیم مستر به طور مشخص به شما اجازه این کار را بدهد.
این قانون فقط به لابی مجموعه محدود نمیشود. پس از بازی، در شبکههای اجتماعی یا در جمعهای دوستانه، از فاش کردن جزئیات و رازهای بازی خودداری کنید. اجازه دهید دیگران هم مانند شما از لذت کشف و غافلگیری بهرهمند شوند.
یک اشتباه، از دست دادن یک سرنخ یا یک ایده غلط، بخشی جدانشدنی از بازی است. سرزنش کردن یکدیگر فقط روحیه تیم را خراب میکند و انرژی مثبت را از بین میبرد. به جای آن، روی راه حل بعدی تمرکز کنید و از بازی به عنوان فرصتی برای تحلیل عملکرد و یادگیری پس از بازی استفاده کنید.
مجموعهها برنامهریزی دقیقی دارند. دیر رسیدن شما نه تنها باعث استرس خودتان میشود، بلکه باعث میشود جلسه توجیهی (Briefing) را از دست بدهید و در اکثر موارد، این زمان از ۶۰ دقیقه بازی شما کسر خواهد شد.
و اما مهمترین قانون نانوشته: هدف اصلی، سرگرمی است. اجازه ندهید فشار برای “فرار کردن به هر قیمتی”، لذت ماجراجویی، خندیدن، هیجان و همکاری با عزیزانتان را از شما بگیرد. از فرآیند لذت ببرید.
این مورد آنقدر مهم است که در بخش بعدی به طور کامل به آن میپردازیم.

رابطه شما با گیم مستر (GM) میتواند یک بازی را از یک تجربه خوب به یک تجربه فوقالعاده تبدیل کند.
او طراح بازی نیست که بخواهد شما را به دام بیندازد. گیم مستر مانند یک کارگردان، آنجاست تا مطمئن شود شما بهترین و روانترین تجربه ممکن را دارید. او شما را زیر نظر دارد تا هم ایمنیتان را تضمین کند و هم در صورت نیاز، شما را در مسیر داستان هدایت کند. به او اعتماد کنید.
به جای فریاد زدن “ما گیر کردیم، کمک!”، سعی کنید دقیق باشید. به گیم مستر بگویید دقیقاً روی چه چیزی کار میکنید و مشکلتان چیست. برای مثال: “ما این کد ۴ رقمی رو روی دیوار پیدا کردیم، ولی به نظر میرسه به هیچکدوم از قفلها نمیخوره”. این کار به گیم مستر کمک میکند تا یک راهنمایی دقیق و مفید به شما ارائه دهد، نه یک راهنمایی کلی و مبهم.
در برخی بازیها، گیم مستر در نقش یکی از شخصیتهای داستان با شما صحبت میکند (مثلاً از طریق یک بیسیم قدیمی). این بخشی از جذابیت و فضاسازی بازی است. با او همانند شخصیت داستان رفتار کنید و از این تعامل لذت ببرید.

یک بازیکن خوب بودن، فقط به معنای باهوش بودن و حل کردن معما نیست؛ بلکه به معنای یک همتیمی خوب بودن، احترام به قوانین و لذت بردن از تجربهای است که با زحمت فراوان برای شما خلق شده است. با رعایت این قوانین نانوشته، شما نه تنها به یک بازیکن بهتر، بلکه به یک بازیکن محبوب تبدیل خواهید شد که همه دوست دارند با او همتیمی شوند.
آرامش خود را حفظ کنید و هرگز سعی نکنید آن را پنهان کنید. بلافاصله از طریق سیستم ارتباطی (یا با اشاره به دوربین) موضوع را به گیم مستر اطلاع دهید. آنها از صداقت شما قدردانی کرده و شما را راهنمایی خواهند کرد. آسیبهای اتفاقی معمولاً مشکل بزرگی نیستند، اما پنهانکاری یا آسیب عمدی میتواند منجر به جریمه یا توقف بازی شود.
بله، اما بهتر است سوال خود را هوشمندانه بپرسید. به جای یک سوال کلی مثل “درست میریم؟”، سوال مشخصتری بپرسید: “ما فکر میکنیم این نمادها به آن قفل مربوط میشود، آیا درست فکر میکنیم؟”. این کار به گیم مستر کمک میکند تا راهنمایی دقیقتری به شما بدهد. برخی گیم مسترها ممکن است پاسخ سرراست بدهند و برخی دیگر یک هینت غیرمستقیم.
مطلقاً خیر. این یکی از جدیترین و مشترکترین قوانین در تمام اتاقهای فرار دنیاست. عکسبرداری یا فیلمبرداری به معنای اسپویل کردن کامل بازی و از بین بردن هیجان آن برای بازیکنان بعدی است. تقریباً تمام مجموعهها از شما میخواهند که قبل از ورود، گوشی همراه خود را در لاکر قرار دهید.
بهترین رویکرد، یک یادآوری دوستانه و آرام درون تیمی است. مثلاً: “بچهها، حواسمون باشه که گفتن به این وسیله فشار نیاریم”. اگر رفتار یک فرد به گونهای است که ایمنی را به خطر میاندازد یا به وسایل آسیب میزند، به عنوان یک تیم مسئولیت دارید که به او تذکر دهید. در موارد حاد، گیم مستر نیز ممکن است مداخله کند.
“قوانین نانوشته” که به آداب و احترام مربوط میشود (مانند عدم استفاده از زور، اسپویل نکردن و کار تیمی) تقریباً در همه جا جهانی هستند. اما قوانین مشخص هر بازی (مانند تعداد هینتها، نحوه راهنمایی گرفتن یا لمس کردن برخی اشیاء) میتواند متفاوت باشد. به همین دلیل است که گوش دادن دقیق به جلسه توجیهی اولیه گیم مستر برای هر بازی جدید، بسیار حیاتی است.

نویسنده: محمد رجائی (موسس آل اسکیپ)
محمد با بیش از ۸ سال تجربه، به کارآفرینان کمک میکند تا کسبوکار اتاق فرار خود را با موفقیت راهاندازی کنند. برای آشنایی بیشتر با داستان و فلسفه او، کلیک کنید.