
برخی از موفقترین و پرفروشترین اتاقهای فرار در تهران و ایران، آنهایی هستند که از یک منبع آشنا الهام گرفتهاند؛ تجربهای مانند فرار از دست یک مرد نابینا در فیلم «نفس نکش» که بازیکن را مستقیماً به قلب یک داستان هیجانانگیز و شناختهشده پرتاب میکند. این جادوی اقتباس است. استفاده از یک داستان محبوب، یک رویداد تاریخی یا یک افسانه کهن، به شما یک مزیت فوقالعاده میدهد: شما کار را با یک ارتباط احساسی از پیش ساخته شده با مخاطب آغاز میکنید.
اما اقتباس، هنر ظریفی است. این کار کپیبرداری صِرف نیست، بلکه فرآیند خلاقانه «ترجمه» یک روایت از یک رسانه (مانند فیلم یا کتاب) به رسانه تعاملی و فیزیکی اتاق فرار است. در این راهنمای جامع و تخصصی، ما به شما نشان میدهیم چگونه از منابع مختلف الهام بگیرید و یک بازی اقتباسی حرفهای، قانونی و بینهایت جذاب خلق کنید.


قبل از شروع هر پروژه اقتباسی، باید این دو قانون را درک کنید.
یک فیلم دو ساعته یا یک رمان سیصد صفحهای را نمیتوان مستقیماً در یک اتاق ۶۰ دقیقهای کپی کرد. هدف شما بازآفرینی تمام صحنهها نیست، بلکه بازآفرینی حس و حال (Feel) و جوهر (Essence) آن داستان است. از خود بپرسید: «مهمترین عنصری که آن فیلم را خاص میکند چیست؟ تعلیق؟ رمز و راز؟ یا اکشن؟» تمام معماها و فضاسازی شما باید در خدمت تقویت همان حس باشد. این همان چیزی است که در راهنمای جامع سناریو اتاق فرار به آن پرداختیم.
این مهمترین بخش حقوقی کار است. شما نمیتوانید مستقیماً از نامهای تجاری، شخصیتها، لوگوها یا موسیقیهای دارای کپیرایت استفاده کنید.


چگونه یک صحنه از فیلم را به یک معما تبدیل کنیم؟

اقتباس، یک ابزار قدرتمند برای خلق تجربههایی است که از همان ابتدا با بازیکنان ارتباط برقرار میکنند. شما به عنوان طراح، یک مترجم هستید که زبان یک رسانه را به زبان تعاملی و هیجانانگیز اتاق فرار برمیگردانید. با وفاداری به روح داستان، احترام به قوانین حقوقی و تمرکز بر خلاقیت، میتوانید داستانهای محبوب را به ماجراجوییهای فراموشنشدنی تبدیل کنید.
اگر برای تبدیل ایدههای اقتباسی خود به یک پروژه حسابشده و حرفهای آمادهاید، تیم ما در طراحی و ساخت اتاق فرار آماده است تا به شما کمک کند.
این مهمترین دغدغه در پروژههای اقتباسی است. برای اطمینان کامل، این سه قانون را دنبال کنید:
این یک چالش خلاقانه رایج است. به یاد داشته باشید، معماها نباید عیناً در داستان وجود داشته باشند؛ بلکه باید از دل داستان بیرون بیایند.
بله، به شرطی که بازی شما به عنوان یک تجربه مستقل و کامل طراحی شده باشد. این یک قانون حیاتی است. اتاق فرار شما نباید به دانش قبلی بازیکنان متکی باشد. تمام اطلاعات لازم برای درک داستان، انگیزه شخصیتها و هدف نهایی باید از طریق بریفینگ اولیه و سرنخهای داخل بازی به بازیکنان داده شود. در این صورت، بازی برای یک فرد ناآشنا یک تجربه داستانی کامل و جدید خواهد بود، و برای طرفداران داستان اصلی، یک لایه اضافه از لذت به خاطر دیدن ارجاعات و جزئیات آشنا (Easter Eggs) به همراه خواهد داشت.
برای شروع، اقتباس از تاریخ و افسانههای محلی بهترین و هوشمندانهترین انتخاب است. دو دلیل اصلی برای این توصیه وجود دارد: اول اینکه این منابع تقریباً همیشه در مالکیت عمومی قرار دارند و شما را از هرگونه نگرانی در مورد کپیرایت رها میکنند. دوم اینکه این منابع به شما اجازه میدهند تا یک تجربه کاملاً منحصر به فرد و بومی خلق کنید که در میان انبوه اتاقهای با تم فیلمهای هالیوودی، به شدت متمایز باشد. بازآفرینی یک رویداد تاریخی هیجانانگیز یا یک افسانه ترسناک ایرانی، میتواند امضای کاری شما شود.
بزرگترین اشتباه این است که به جای یک “مترجم خلاق”، در نقش یک “کپیکار وفادار” ظاهر شوند. “کپیکار” تلاش میکند تمام جزئیات و صحنههای داستان اصلی را به زور در ۶۰ دقیقه بگنجاند که نتیجه آن یک بازی شلوغ، سطحی و بدون فضای کافی برای معماهای عمیق است. اما “مترجم خلاق” جوهره و روح اصلی داستان را درک میکند و سپس یک تجربه جدید و تعاملی بر اساس آن روح خلق میکند. او میداند که زبان فیلم با زبان اتاق فرار متفاوت است و به جای کپی کردن صحنهها، بر بازآفرینی احساسات (مانند تعلیق، شگفتی یا ترس) تمرکز میکند.

نویسنده: محمد رجائی (موسس آل اسکیپ)
محمد با بیش از ۸ سال تجربه، به کارآفرینان کمک میکند تا کسبوکار اتاق فرار خود را با موفقیت راهاندازی کنند. برای آشنایی بیشتر با داستان و فلسفه او، کلیک کنید.